Turcja
Program wyjazdu
Popołudniowy wylot z Polski. Po przylocie do Ankary kolacja i przejazd do zakwaterowania.
Po śniadaniu rozpoczynamy zwiedzanie stolicy i drugiego największego miasta w Turcji – Ankary. Zaczniemy od jednego z ważniejszych symboli miasta, czyli zamku z ok. VII wieku zbudowanego na wzgórzu zamieszkałym już od VIII w. p.n.e., z którego rozciąga się panorama tej potężnej metropolii. Następnie odwiedzimy Muzeum Cywilizacji Anatolijskich, gdzie zobaczymy artefakty archeologiczne odkryte podczas wykopalisk w całej Anatolii (m.in. hetyckie, frygijskie, galackie, perskie, rzymskie, jak również najstarszą dziś znaną mapę na świecie). Muzeum w 1997 zdobyło nagrodę najlepszego muzeum w Europie. Zanim opuścimy najstarszą dzielnicę Ankary po krótkim spacerze jej uliczkami zobaczymy jeszcze ruiny Augusteum, czyli świątyni bogini Romy i cesarza Augusta z I w. p.n.e.
Po południu udamy się do Anıtkabir, mauzoleum i muzeum Atatürka – założyciela Republiki Turcji i jej pierwszego prezydenta (Mustafa Kemal Atatürk). Szczególnie ważne miejsce dla tureckiej społeczności. Muzeum opuścimy aleją 24 hetyckich lwów ustawionych wzdłuż niej.
Po tradycyjnej tureckiej obiadokolacji wieczorny transfer na lotnisko i krótki lot na lotnisko Hatay. Zakwaterowanie.
Po pierwszym śniadaniu w Mezopotamii zaczniemy zwiedzanie miasta – przejdziemy się jego uliczkami, udamy na Uzun Çarşı (Długi Bazar), a także w okolice zamku na górze Starius, gdzie znajduje się wykuty w jej skałach Kościół św. Piotra (przez niektórych uważany za najstarszy kościół na świecie) i podobizna boga Charona z III w. p.n.e. Kolejne bardzo ważne przystanki w Antiochii to dwa muzea archeologiczne – Hatay (z rozległą kolekcją eksponatów rzymskich, hetyckich, a także z okresu paleolitu) i Necmi Asfuroglu (gdzie zobaczymy największą mozaikę na świecie w jednej części).
Następnie wyjedziemy poza miasto, aby zobaczyć ruiny Akweduktu Trajana i przespacerować się do malowniczego wodospadu Dekuk. Niedaleko znajduje się też większy wodospad Harbiye, na który rzucimy okiem po drodze do rzymskiej nekropolii skalnej Gelinler Dağı.
Powrót do Antiochii, kolacja i zakwaterowanie.
Tego dnia ruszymy w stronę wybrzeża i głównej jego atrakcji Tunelu Tytusa, a także połączonej z nim „Jaskinii Kołyskowej”, które razem z nekropolią należały do starożytnego miasta Seleucia Pieria. Po drodze zobaczymy Klasztor Szymona Słupnika Młodszego i posłuchamy o jego ciekawej historii, a potem udając się dalej na zachód przejdziemy się przez osmański most kamienny Batıayaz oraz przyjrzymy się Drzewu Mojżesza, które swoją nazwę zawdzięcza legendzie o Lasce Mojżesza, z której to drzewo miało wyrosnąć – mówi się, że platan ma ponad 3 tysiące lat.
Kierujemy się malowniczą drogą wzdłuż wybrzeża na północ aż do Arsuz, gdzie odwiedzimy Staw Marii Dziewicy, z którym związana jest kolejna legenda, a także ponad 1500-letnie ruiny kościoła z okresu późnorzymskiego. Przerwa na turecką ucztę w İskenderun i przejazd do Payas, gdzie zwiedzimy starą część miasta i tamtejszą XVI-wieczną fortecę. Pod koniec dnia przejazd na nocleg do Gaziantep.
Dzień w ‘mieście pistacji’ zaczniemy od największego na świecie muzeum mozaiki – Zeugma. Możemy tam zobaczyć chociażby mozaikę ‘Cygańskiej dziewczyny’ zwaną Mona Lisą antyku. Po mozaikowej podróży udajemy się do starej części miasta. Pospacerujemy w dzielnicy najbliższej Zamku Antep, zagłębiamy się w uliczkach miejscowych bazarów, warsztatów z rękodziełem i przetestujemy miejscową baklavę w najstarszej kawiarni w mieście (1635 rok), która przez lata gościła wielu kupców podróżujących po Jedwabnym Szlaku. Również okazja do spróbowania tureckiej kawy z przyprawami.
Wyjeżdżamy z miasta do najważniejszej w regionie starożytnej osady Zeugma. Zbudowana nad brzegiem Eufratu robi największe wrażenie częścią willową z wspaniałymi mozaikami, których większość zobaczyliśmy w muzeum w Gaziantep.
Popołudniowy rejs po Eufracie w okolicach Halfeti. Okazja żeby odpocząć przy pięknych widokach doliny Eufratu. Zobaczymy zatopioną, przybrzeżną wioskę, meczet w starym Halfeti, jaskinie i malowniczo położoną bizantyjską fortecę Rumkale.
Po długim dniu czas na kolację i nocleg w Adıyaman.
Na dobry początek dnia przy samym Adıyaman zwiedzimy stanowisko archeologiczne starożytnego miasta Perrhe. Jadąc dalej śladami starożytnych kultur wjedziemy do Parku Narodowego Góry Nemrut i zrobimy krótki przystanek, aby obejrzeć Kurhan Karakuş – grobowiec żeńskiej części rodziny królewskiej państwa Kommageny.
W pobliżu znajduje się jeden z większych rzymskich mostów kamiennych na terenie Turcji – Most Cendere, a także kanion o tej samej nazwie, w którym zrobimy trekking zakończony piknikiem. Odwiedzimy też ‘Nowy Zamek’ mamelucki z XII wieku na wzgórzu, do którego prowadzi kamienny most z podobnego okresu. Nad nim znajdują się ruiny antycznej Arsamei, w tym stanowisko archeologiczne, grobowiec ojca Antiocha i niegdyś miejsce letniej rezydencji Kommageny.
W końcu aby podziwiać magiczny zachód słońca wejdziemy na słynną Górę Nemrut (2134 m n.p.m.) i obejrzymy kurhan (którego zagadki do dziś nie rozwikłano), gigantyczne posągi i płaskorzeźby zbudowane przez Antiocha I, legendarnego króla Królestwa Kommageny w I wieku p.n.e. Wszystko to okraszone malowniczym krajobrazem okolicznych wzgórz.
Przejazd na nocleg do Kahta.
Rano ruszamy w kierunku miasteczka Ergani, aby zanurzyć się w historii okolicznych jaskiń i osady neolitycznej Çayönü, którą kiedyś nazywano pierwszą wsią w historii ludzkości (założona ok. 9 tysięcy lat temu).
Po przyjeździe do Diyarbakır odwiedzimy Ulu Camii (Wielki Meczet), który niewiele przypomina meczety z innych części kraju. Unikatowy w swojej architekturze został wybudowany w XI wieku za czasów panowania Seldżuków i jest jednym ze starszych meczetów w całej Turcji. Kolejnym punktem będzie Cytadela otoczona bizantyjskimi murami z czarnego bazaltu i znajdująca się na liście UNESCO. Zbudowane w 349 roku zachowały się w całości i stanowią największe oraz najdłuższe mury obronne na świecie, ustępując tylko miejsca Wielkiemu Murowi Chińskiemu. Zobaczymy również tradycyjną zabudowę miasta - zabytkowy dom z 1733 roku, w którym urodził się turecki poeta Cahit Sıtkı Tarancı, jeden z lepiej zachowanych karawanserajów Hasan Paşa Han z XVI wieku i nietypowy minaret podpierany 4 kolumnami przy meczecie Şeyh Mutahhar.
Zwiedzimy także tamtejsze kościoły chrześcijańskie – zarówno obrządku prawosławnego (ormiańskie, syryjskie), jak i katolickiego (chaldejski), które również zbudowane w większości z czarnego bazaltu zachwycają swoją formą architektoniczną.
Wieczór i nocleg w Diyrabakır.
Kolejnego dnia po śniadaniu wyjeżdżamy z miasta, aby po drodze odwiedzić Zamek Zerzevan zbudowany przez rzymian na ruinach mitrajskiej świątyni.
Następnie udajemy się do Mardin – miasta wielu wyznań i kultur, artukidzkiej architektury oraz symbolu południowo-wschodniej Turcji. Magiczne kamienne miasto znajdujące się w pobliżu historycznego Jedwabnego Szlaku zostało w całości wpisane na listę UNESCO. Zaczynamy od syryjskiego klasztoru Mor Hananyo, spacerujemy uliczkami starego miasta przechodząc przez ‘podziemne przejścia’ zwane abbarami, odwiedzamy XII-wieczny Wielki Meczet i zahaczamy o przepiękny budynek Medresy Kasımiye i wiele więcej.
Wolny wieczór w mieście, czas na zakupy, zakwaterowanie.
Po porządnej dawce średniowiecznej architektury orientu dnia poprzedniego, udajemy się w jeszcze głębszą podróż w czasie – czas na odwiedziny w Karahan Tepe.
Wzgórze odkryje przed nami rąbka tajemnicy świata neolitycznego i zrewiduje pogląd na jego temat. Jest ono najlepszym przykładem jednego z wielu stanowisk archeologicznych w tym regionie datowanych nawet na 10 tysięcy lat p.n.e!
Jadąc w głąb Narodowego Parku Gór Tek Tek odwiedzimy jeszcze dwa dużo młodsze stanowiska – Sumatar (poświecone sumeryjskiemu bogowi księżyca Sinowi) i Şuayb (ruiny miasta z okresu późnorzymskiego).
Przejazd do Harran – starożytnego miasta, wzmiankowanego również w Biblii. Zobaczymy tam charakterystyczne stożkowe domy niespotykane w innych częściach kraju, ruiny uniwersytetu, jednego ze starszych meczetów w Turcji (VIII wiek) oraz zamku i murów miejskich. Na koniec dnia przejazd do Şanlıurfy i tradycyjny wieczór ‘Sıra’ (Kolejki) z muzyką na żywo. Nocleg.
Dzień rozpoczniemy od krótkiej podróży do bliźniaczego Karahan Tepe - Göbekli Tepe.
Jest to kolejny punkt naszej trasy znajdujący się w całości na liście UNESCO – nie bez powodu – Göbekli Tepe to stanowisko archeologiczne odkrywające przed nami najstarsze znane miejsce kultu stworzone przez człowieka (ok. 10 tys. lat p.n.e.!). Powrót do Urfy.
Według tradycji Şanlıurfa (Edessa) była pierwszym miastem założonym po mitologicznym potopie, niegdyś zamieszkana w większości przez Asyryjczyków i Ormian. Dziś możemy zobaczyć tam dwa zbiorniki wodne – Balıklıgöl i Ayn Zeliiha Göl, które również pojawiają się w biblijnych legendach i kiedyś stanowiły baseny przy pogańskich świątyniach. W pobliżu także miejsce narodzin Abrahama, Meczet Döşeme zbudowany na miejscu kościoła z VI wieku naszej ery, historyczny zajazd Gümrük Han oraz ruiny zamku z II-III w. p.n.e.
Czas na pożegnanie z Mezopotamią – hamam dla chętnych, ostatnie zakupy, wspólna kolacja i nocleg.
Po ostatnim tureckim śniadaniu przejazd na lotnisko w Şanlıurfie i lot powrotny do Polski.
* Prezentowany program wyprawy jest ramowy i realizacja danych punktów programu może ulec zmianie.
Uzbekistan
